باتوجه به اینکه قدمت صنعت گوهرسنگ در کشور به ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد می رسد، ضروری است نگاه ویژه ای به این حوزه شود.
در قرن اخیر باوجود رشد و گسترش جهانی صنعت گوهرسنگ‌ها، متاسفانه رشد مناسبی در این زمینه در داخل کشور ملاحظه نشده است. باتوجه به پیشینه تاریخی ایران و گردش مالی قابل‌توجهی که در صنعت گوهرسنگ‌ها و جواهرسازی جهانی وجود دارد، ضروری است با تدوین یک استراتژی مشخص، صنعت گوهرسنگ‌ها در ایران به جایگاه شایسته خود دست پیدا کند و بتواند سهم خود را در افزایش درآمد ناخالص ملی و همچنین ایجاد اشتغال به‌خوبی ایفا کند.
باتوجه به فرابخشی بودن مسئله گوهرسنگ‌ها ضروری است کلیه حوزه‌های مرتبط گرد هم آمده و با همفکری و یکپارچگی لازم در جهت توسعه این صنعت اشتغالزا و درآمدزا گام بردارند. خوشبختانه این مهم با محوریت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در حال تحقق است. تشکیل ستاد بررسی و تصمیم‌سازی در زمینه بهینه‌سازی وضعیت صنعت گوهرسنگ‌ها در ایران و رفع چالش‌های پیش روی توسعه این صنعت در کشور از پاییز سال گذشته و همکاری آن با کمیته اجرایی و کمیته‌های تخصصی سازمان ایمیدرو منجر به گردهمایی و همفکری برخی از حوزه‌های درگیر در این صنعت شده است. هدف این ستاد، برنامه‌ریزی و اجرای امور طی ۲ برنامه ۵ ساله تا سال ۱۴۱۰ و توسعه این صنعت در داخل کشور است.
این اتفاق کشور را از یک واردکننده به صادرکننده گوهرسنگ‌ها و جواهرات تبدیل خواهد کرد. سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز باتوجه به ماهیت ذاتی خود از دیرباز به‌دنبال شناسایی و کشف ذخایر گوهری بوده است. این سازمان از سال ۱۳۸۶ به‌شکل جدی مطالعات سیستماتیک خود در شناسایی و پی‌جویی ذخایر را در مقیاس استانی آغاز کرده است. هرچند مطالعات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و شرکت تحقیقات و کاربرد مواد معدنی ایران نیمی از استان‌های کشور را پوشش داده اما ضروری است این مطالعات با هدف پوشش سراسری کشور ادامه پیدا کند. علاوه بر آن، ضروری است روی برخی از ظرفیت‌های معدنی گوهری خاص و همچنین نواحی امیدبخش شناسایی شده، عملیات اکتشاف عمومی و تفصیلی انجام شود.
برای توسعه این صنعت همچنین ضروری است از استراتژی رشد یا تهاجمی استفاده شود؛ به‌عبارت دیگر باید حداکثر استفاده از فرصت‌ها با بهره از نقاط قوت را در دستور کار قرار داد تا با توسعه این صنعت، در بخش اشتغال و تولید ثروت بتوان به نتایج خوبی دست یافت.
هرچند درحال‌حاضر این صنعت در داخل کشور وضعیت خوبی ندارد، اما باتوجه به ظرفیت‌های موجود، امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های انجام شده و حمایت‌های دولتی، بتوان به چشم‌انداز مطلوبی در گوهرسنگ‌ها دست یافت.
محمدرضا جان‌نثاری - مدیرکل دفتر اکتشاف سازمان زمین‌شناسی
